Wolska 27/29

Miejsce, które mijamy jadąc tramwajem lub samochodem dzisiejszą aleją Solidarności przegrywało w latach 1970/80  z atrakcyjnością  północnej strony ul Wolskiej gdzie znajdowały się Powszechny Dom Towarowy Wola, zespół gastronomiczny Wenecja ( bar, kawiarnia. restauracja ) oraz kino WZ.  Gmach PDT Wola istnieje, ale oprócz bryły nie ma już nic wspólnego z dawnym PD-ciakiem, w Wenecji znajduje się centrum medyczne ze szpitalem, a więc brak jakiejkolwiek spójności z miejscem wesołych spotkań i zabaw. Kino WZ zostało zburzone a na jego miejscu rosną dzikie krzewy.
Do strony północnej i jej upadku od wielkomiejskiego centrum Woli do prowincjonalnych widoków wrócę w następnym blogu, ale teraz chciałbym opowiedzieć o Wolskiej 27/29

Klasycystyczny Pałac z dwiema oficynami został wybudowany ok 1850 r przez Adama Biernackiego na terenie ogrodów nabytych od warszawskiego Bankiera Karola Schultza. Architektem był Józef Orłowski. W 1929 r. hr. Maria Biernacka podarowała pałacyk oraz sąsiednią parcelę, na której mieści się obecnie sąsiedni kościół Redemptorystów Archidiecezji Warszawskiej

Klasztor Sióstr Mniszek Bosych zakonu NMP z Góry Karmel, ul Wolska 27/29

fot czerwiec 2016 J.S.

                            Widok ogólny Wolska 27/29 Fot Google Maps 2014

 Pałac wraz z oficynami jest obecnie jedyną pozostałością z przedwojennej zabudowy ulicy Wolskiej znajdującą się pomiędzy Młynarską a Chłodną, gdyż to właśnie do Chłodnej, przy której stały rogatki Wolskie ulica ta dochodziła. Po II wojnie w czasie budowy trasy WZ jezdnia została przesunięta do obecnego położenia łącząc Wolską z Lesznem poprzez wyburzoną północną stronę zabudowy ulicy oraz  przez sławny Kercelak.

Przebieg Wolskiej na planie miasta z 1941 roku z zaznaczonym czerwoną elipsą miejscem numeru Wolska 27/29 oraz osią obecnie biegnącej Al. Solidarności

Obecny układ ulic zdjęcie Google Maps 2014

Pałac i zachodnia oficyna. Listopad 193 roku uroczystość otwarcia przebudowanego  

skrzyżowania Wolska Młynarska (źródło NAC)

Widok Pałacu i zachodniej oficyny (Google Maps 2014)

Oficyna zachodnia Wolska 27/29  widok w 1938
https://www.warszawa.ap.gov.pl/art,267,referat-gabarytow

Widok zachodniej oficyny (Google Maps 2014)

Widok ul Wolskiej w stronę w 1935 r. źródło Warszawa Wola 1935 po lewej stronie wschodnia oficyna Pałacu. Po prawej nieistniejąca zabudowa przez, którą biegnie dzisiejsza al. Solidarności.

Wolska 27/29  w 1938 roku z zaznaczoną wschodnią oficyną Pałacu źródło https://www.warszawa.ap.gov.pl/art,267,referat-gabarytow

Wschodnia oficyna w 1938 r źródło www.warszawa.ap.gov.pl

Obecny widok ( zdjęcie czerwiec 2016) zachodniego końca dawnej ulicy Wolskiej, z lewej strony widoczna wschodnia oficyna Pałacu.

Widok Google Maps 2014

Dawna Wolska istnieje nadal dochodząc na wschodniej stronie do  Towarowej i kończąc się po stronie zachodniej tuż przy wschodniej oficynie Pałacu, kilkadziesiąt metrów od skrzyżowania z Karolkową.

Obecnie w Pałacu i wschodniej oficynie znajduje się

Siostry wprowadziły się do pałacyku w 1941 roku po przeniesieniu zakonu z zajętego przez sowietów Lwowa.

Poniżej opis ze strony internetowej klasztoru, którą serdecznie polecam http://serwer1381527.home.pl/autoinstalator/joomla/index.php

Siostry wprowadziły się do Pałacyku 17 marca 1941 roku ale już we wrześniu musiały go opuścić ze względu na zajęcie budynku przez niemieckie władze okupacyjne które zamieniły budynek na  Arbeitsamt.

Widok Pałacu w 1942 roku  http://serwer1381527.home.pl/autoinstalator/joomla/index.php

Po powrocie na Wolską, co miało miejsce 15 października 1942 r., Siostry zastały zdewastowany budynek. W przełomowej chwili, jakim był wybuch Powstania Warszawskiego, Wspólnota liczyła już 12 Sióstr. Cudem ocalone od śmierci 5 sierpnia 1944 r., po masakrze dokonanej na ludności cywilnej na terenie klasztoru, Siostry zostały umieszczone w szpitalu Sióstr Szarytek przy ul. Wolskiej 37, gdzie mieścił się punkt Czerwonego Krzyża. Wkrótce jednak zostały zmuszone przez władze niemieckie do opuszczenia Warszawy i pociągiem przewiezione do Niemiec. 

Po zakończeniu wojny z Pałacu pozostały ruiny.

 Widok przed odbudową po wojennych zniszczeniach 1945 rok

Widok w 2016 fot J.S.

Mur

Mur.

Mur biegnący ulicą Jana Ostroroga  jest zachodnią  granicą cmentarza powązkowskiego i jest znacznie młodszy od samego cmentarza. Został zbudowany w miejsce drewnianego ogrodzenia prawdopodobnie w latach dwudziestych ubiegłego wieku.

14 września 1939 roku Mur został uwieczniony jako tło jednego z najbardziej znanych na świecie zdjęć, które pokazywało grozę  rozpoczynającej się właśnie wojny. Na zdjęciu Juliena Bryana klęcząca dziesięcioletnia Kazia płacze nad zwłokami swojej o dwa lata starszej siostry Andzi.

14 09 1939

Po latach dorosła już Kazimiera Mika tak opowiadała o okolicznościach śmierci siostry.

Mieszkaliśmy na Powązkach. Rodzice i siedmioro dzieci. Gdy zaczęła się wojna i spłonął nasz dom, chodziliśmy po jedzenie do gospodarza Neumana na ul. Tatarską. 13 września poszła tam moja siostra Andzia Kostewicz. Była ode mnie o dwa lata starsza. Pojawiły się niemieckie samoloty. Leciały nisko i strzelały. Andzia wyskoczyła z domu Neumana i położyła się pod drzewem. Z karabinu dostała w kręgosłup. Szrapnel trafił ją pod łopatkę. Znalazłam ją w tamtym miejscu następnego dnia. Julien Bryan już tam był.

Julien Bryan opisywał tą tragedię bardziej szczegółowo.

Nad polem gdzie siedem kobiet zbierało ziemniaki nagle pojawiły się dwa niemieckie samoloty zrzucając dwie bomby które spadły ok 200 metrów od małego drewnianego domku. Wybuch uszkodził dom i zabił dwie znajdujące się w nim kobiety.

14 09 1939

14 09 1939

Lipiec 2015

Lipiec 2015

Niemieckie samoloty odleciały ale za chwilę wróciły zniżając lot do ok  50 metrów  strzelając z karabinów pokładowych do kobiet na polu. Dwie z nich ( w tym Andzia) zostały zabite.

To jest miejsce gdzie  powinien stanąć pomnik. Gotowym projektem rzeźby jest znane na całym świecie zdjęcie.

14 09 1939

14 09 2015

Lipiec 2015

Lipiec 2015 Pomnik Żandarmerii Wojskowej stojący prawie w tym samym miejscu

Plan Warszawy z 1940 roku z zaznaczonym przeze mnie prawdopodobnym miejscem zdjęcia

google maps 2015 z zaznaczonym prawdopodobnym miejscem zdjęcia

Po powrocie w październiku 1939 do USA Brayan na podstawie zrobionych zdjęć zrealizował film Warsaw:1939 Siege. obejrzało go ponad 80 mln widzów. Zdjęcia ukazały się także w największych amerykańskich tygodnikach Life i Look.

 English: Kazimiera Mika, a ten-year-old Polish girl, mourns the death of her older sister, who was killed in a field near Jana Ostroroga Street in Warsaw during a German air raid by Luftwaffe.

Photographer Julien Bryan described the scene: "As we drove by a small field at the edge of town we were just a few minutes too late to witness a tragic event, the most incredible of all. Seven women had been digging potatoes in a field. There was no flour in their district, and they were desperate for food. Suddenly two German planes appeared from nowhere and dropped two bombs only two hundred yards away on a small home. Two women in the house were killed. The potato diggers dropped flat upon the ground, hoping to be unnoticed. After the bombers had gone, the women returned to their work. They had to have food.
But the Nazi fliers were not satisfied with their work. In a few minutes they came back and swooped down to within two hundred feet of the ground, this time raking the field with machine-gun fire. Two of the seven women were killed. The other five escaped somehow.
While I was photographing the bodies, a little ten-year old girl came running up and stood transfixed by one of the dead. The woman was her older sister. The child had never before seen death and couldn't understand why her sister would not speak to her...
The child looked at us in bewilderment. I threw my arm about her and held her tightly, trying to comfort her. She cried. So did I and the two Polish officers who were with me..." [Source: Bryan, Julien. "Warsaw: 1939 Siege; 1959 Warsaw Revisited."]
In September 1959 Julien Bryan wrote more about it in Look magazine:

In the offices of the Express, that child, Kazimiera Mika, now 30, and I were reunited. I asked her if she remembered anything of that tragic day in the potato field. "I should," she replied quietly. "It was the day I lost my sister, the day I first saw death, and the first time I met a foreigner - you." Today, Kazimiera is married to a Warsaw streetcar motorman. They have a 12-year-old girl and a boy, 9, and the family lives in a 1 1/2-room apartment, typical of the overcrowded conditions of war-racked Poland. She is a charwoman at a medical school (she told me her biggest regret is that her education ended when the war began), and all of the $75 earned each month by her husband and herself goes for food. Kazimiera and her husband, like most Poles, supplement their income with odd jobs, and are sometimes forced to sell a piece of furniture for extra money. But they celebrated my visit to their home with that rare treat, a dinner with meat.

Ulica Kawęczyńska.

Ulica Kawęczyńska

Nazwa ulicy nadana w 1907 r. pochodzi od nazwy XII wiecznej wsi Kawęczyn

należącej do dóbr Kamion.

W  1796 r. została włączona do Ekonomii Warszawskiej

Nazwa wsi pochodziła od nazwy osobowej Kawieka, którą określano człowieka narzekającego.

Oglądając stan budynków trudno tu nie narzekać.

Czyżby nad Kawęczyńską miał na zawsze sprawować pieczę duch Kawieki ?

Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie – kościół parafialny, znajdujący się przy ul. Kawęczyńskiej 57/59.

Opiekę nad świątynią sprawują salezjanie.

Kościół wybudowany został w latach 1907-1923 według

projektu Łukasza Wolskiego.

Inicjatorką budowy i osobą wspierającą rozwój świątyni była żona 

Michała Piotra Radziwiła

Maria z Kieżgajłłów-Zawiszów Radziwiłłowa

Bazylika była największym kościołem przedwojennej .

Świątynia liczy 65 metrów długości przy szerokości 30 i wysokości 22 metrów.

Do bocznej elewacji kościoła przylega licząca pięć kondygnacji wieża, projektowana już przed wojną, lecz wybudowana dopiero w latach 1998-1999.

W sierpniu 1991 Bazylikę odwiedził papież Jan Paweł II.

Wśród zabudowy z XIX i XX wieku wyróżnia się kompleks zabudowy zajezdni tramwajowej Warszawa Praga z 1925 roku zniszczona przez Niemców w 1944 roku i odbudowana po wojnie.

Z tej zajezdni wyjechał na ulice Warszawy 20 czerwca 1945 roku pierwszy powojenny tramwaj.